Egzama, köpeklerde deri katmanlarının ( Str papillare ve Epidermis ) duyarlılık artışı ve kaşıntısı ile ortaya çıkan yangısal bir olarak ortaya çıkan lezyonlara denir. Köpeklerde egzama, genellikle köpeklerin kaşınmasına, yalamasına veya çiğnemesine neden olarak semptomların kötüleştirebilen kaşıntılı, tahriş edici bir deri iltihabıdır. Köpeklerde durumun iki şekli vardır; bunlar ıslak egzama ve kuru egzamadır. Bunların her ikisi de farklı semptomlara neden olabilir.
Örneğin ıslak egzama, etkilenen bölgeden nemli akıntıya neden olurken, kuru egzama pul pul, bir lezyona neden olur. Her ikisi de şiddetli kaşıntı oluşturur ve köpekler kaşınarak veya çiğneyerek kaşıntıyı gidermeye çalıştıklarında, enfeksiyonlara açık hale gelen yaralara neden olabilirler.
Köpeklerde Egzama Belirtileri
Köpeklerde egzama , durumun ıslak veya kuru olmasına bağlı olarak biraz değişebilir. Genellikle semptomlar uyuz veya deri alerjileri gibi diğer problemlere benzer, bu yüzden sadece veteriner hekimler tarafından teşhis edilebilir.
Belirtiler, durum ilerledikçe ve köpekler etkilenen bölgeleri kaşıdıkça kötüleşir. Egzamadan muzdarip köpeklerde sıklıkla görülen belirtilerden bazıları şunlardır:
Öncelikle deride bölgesel kızarıklıklar meydana gelir.
Sonrasında hücre içi ve hücreler arası ödem ile birlikte sıvı kesecikleri oluşur.
Ödemden deri yüzeyine sızıntılar oluşur ve deride ıslaklıklar meydana gelir.
Bölgesel ısı artışı olur.
Deride bölgesel olarak keratinleşme ve kalınlaşmalar görülür.
Lezyonlu bölgenin tüyleri dökülür.
Bu bölgede yara kabuklanmaları oluşur.
Deride yer yer kepeklenmeler görülür.
Ve lezyonlu bölge şiddetli kaşınır.
Çoğu zaman burayı dişleyerek yarayı büyütür.
Aşırı kaşımaya bağlı olarak bölgede enfeksiyon tablosu görülebilir. Bu durum tedavi edilmez ise ağır dermatitlere ve açık-enfekte yaralara yol açabilir.
Köpeklerde ıslak egzama belirtileri, sürekli kaşınma, lezyonları çiğneme, yalama, tüylerde bölgesel dökülme ile karakterizedir. Ancak en ayırt edici nitelik lezyonların kırmızı, nemli, akıntılı ve kokulu olmasıdır.
Köpeklerde kuru egzama belirtileri, deride soyulma, döküntü, pullanma ile karakterizedir. Köpeklerde aşırı kaşıntıya ve zaman içerisinde ağrıya neden olabilen bu sorun köpeklerdeki tüy yapısı nedeniyle erken dönemde fark edilemeyebilir.
Köpeklerde Egzama Nedenleri
Köpeklerde egzamanın birkaç olası nedeni vardır . Egzamanın en yaygın şekli atopi olarak da bilinen atopik dermatittir . Atopi, bağışıklık sisteminin belirli bir maddeye anormal tepki vererek yangıya neden olduğu alerjik bir tepkidir.
Bir köpeğin egzama geliştirmesinin diğer bazı nedenleri şunlardır:
Parazitler veya akarlar
Pire ısırığı aşırı duyarlılığı
Gıda alerjileri
Kontakt dermatit
Etkilenen anal keseler veya anal kese hastalığı
Otitis Eksterna (Dış kulak yangısı)
Ağrılı bir bölgeyi yalamak
Vitamin eksikliği
Tahriş edici kimyasallara, bitkilere veya diğer maddelere maruz kalma
Temas alerjileri
Irk Yatkınlığı
Viral, bakteriyel veya mantar enfeksiyonu
Solunum ve Temas Alerjileri
Köpeklerde alerjik reaksiyona neden olabilen maddeler, çimenlerin, ağaçların ve yabani otların polenleri, toz akarları ve küfler dahil insanlarda reaksiyona neden olan maddelerle hemen hemen aynıdır. Bu alerjileri teşhis etmenin bir ipucu, reaksiyonun zamanlamasına bakmaktır. Yıl boyunca olur mu? Bu küf veya toz olabilir. Reaksiyon mevsimsel ise, sebep polenler olabilir. Bu alerjenler köpeklerde egzama oluşturabilir.
Gıda Alerjileri
Pek çok insan, köpeğinin kaşınmasının ve egzama oluşmasının sebebi olarak gıda alerjilerinden şüphelenmez, çünkü evcil hayvanları tüm hayatı boyunca aynı mamayı beslemiştir ve yakın zamanda belirtiler göstermeye başlamıştır. Bununla birlikte, hayvanlar zamanla bir maddeye karşı alerji geliştirebilir, bu nedenle bu gerçek gıda alerjilerini dışlamaz.
Diğer bir yaygın yanılgı, köpeklerin yalnızca kalitesiz yiyeceklere duyarlı olduklarıdır. Köpeğin bir bileşene alerjisi varsa, bunun birinci sınıf mamada mı yoksa piyasadaki en ucuz markada mı olduğu önemli değildir. Kaliteli mamaların bir avantajı, bazılarının genellikle alerjik reaksiyonlara neden olan yaygın dolgu maddelerinden kaçınmasıdır.
Pire Alerjileri
Bu tip reaksiyon genellikle pirenin kendisine değil, tükürüğündeki proteinlere karşıdır. İlginçtir ki, bu soruna en yatkın köpekler, sürekli pireli köpekler değil, sadece ara sıra maruz kalan köpeklerdir! Tek bir ısırık, beş ila yedi gün boyunca reaksiyona neden olabilir, bu nedenle egzamaların sebebinin pire kaynaklı olabileceğini düşünmek için köpeğinizin üzerinde çok fazla pire olmasına gerek yoktur.
Egzamaya Yatkın Irklar
Bazı köpek ırkları alerjilere ve buna bağlı egzama oluşumuna yatkınlık gösterir. Alman Çoban Köpeği( German Shepherd ), Golden Retriever, Pekines ve Chow-Chow gibi bol tüylü ırklarda oldukça sık görülür. Ayrıca, Dogo Arjantin gibi beyaz tüylü köpeklerde egzemaya oldukça yatkındır.
Köpeklerde Egzama Nasıl Geçer? Egzama Tedavisi
Veteriner hekiminiz egzama teşhis edip buna sebep olacak sebebi tespit ettikten sonra köpeğinize özel bir tedavi protokolü oluşturacaktır. Bu tedavi altta yatan sebebe, lezyonların yoğunluğuna ve kaşıntının şiddetine göre belirlenir. Genel olarak ilaçlı banyolar, ektoparaziter uygulamalar, antihistaminikler, antibiyotikler, antifungaller, katkı maddeleri, gıda eliminasyonu, şiddetli durumlarda ise kortikosteroidler ve immunsupresan ilaçları içerebilir.
İlaçlı Banyolar
Birçok ilaçlı şampuanın içinde yaralı deriyi ve yangıyı yatıştırmayı amaçlayan bileşikler bulunur. Ek olarak, köpeğin sık sık yıkanması (haftada bir ila iki haftada bir) tüylerindeki alerjenleri temizleyebilir ve bu da deriyi alerjenlerden korumaya katkıda bulunabilir. Önerdiğimiz ilaçlı banyolar, aslında antimikrobiyal ve antifungal ajanların yanı sıra deriyi kurutmadan daha sık yıkanmasını sağlayan bileşenler içeren banyolardır. Daha sonra durulama uygulaması da derinin ve tüylerin kurumasını önlemeye yardımcı olur.
Antihistaminikler
Antihistaminikler köpeklerde güvenli bir şekilde kullanılabilir. Bu ilaçlar köpekler arasında değişken bir etkiye sahiptir. Bazı alerjik köpekler için antihistaminikler, alerjik deri hastalığının semptomlarını kontrol etmede çok iyi çalışır. Veteriner hekiminiz bu ilaçları köpeğinizin kaşıntısını azaltmak amacıyla reçete eder.
Antibiyotikler ve Antifungal İlaçlar
İkincil deri enfeksiyonlarını tedavi etmek için antibiyotiklere sıklıkla ihtiyaç duyulur. İkincil mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için sıklıkla mantar önleyici ilaçlar kullanılmalıdır.
Pire Kontrolü
Egzaması olan köpekler için sıkı bir pire kontrolü uygulanmalıdır. Bunun amacı sebebin pire alerjisi olmadığından emin olmak ve üzerindeki pirelerin kaşıntıyı arttırarak lezyonları kötüleştirmesinin önüne geçmektir. Köpeklerde pire kontrolü ciddiye alınması gereken bir konudur.
Takviyeler
Omega-3 ve Omega-6 esansiyel yağ asidi takviyeleri, derinin genel sağlığını iyileştirerek etki gösterir. Bu yağ asitleri, doğal anti-inflamatuar ve anti-oksidatif maddelerdir. Bu maddelerin yan etkisi olmadığından ve güzel sonuçlar verebildiğinden egzamalı köpeklerin tedavisine eklenmesi önerilir. Omega-3 yağ asitleri balık yağlarında bulunur ve omega-6 yağ asitleri gama-linolenik asit (GLA) içeren bitkilerden elde edilir. Bu maddeler deri bütünlüğünün onarılmasını sağlayarak içeriye başka etkenler girmesini de önleme de yardımcıdır.
Beslenme ve Köpek Egzaması
Alerjiler maruz kalma yoluyla gelişir, bu nedenle çoğu hipoalerjenik diyet, köpeğinizin daha önce sahip olmadığı proteinleri ve karbonhidratları içerir. Aynı zamanda bu mamalar köpeğinizin alerji oluşturamayacak kadar küçük dalton ağırlıklarına sahiptir. Bu sayede köpekler bu mamalar ile beslendiğinde alerjik olsalar da vücutları bu proteinleri tanımayacağından alerji oluşturmayacaktır. Gıda alerjisi olan köpeklerde bu mamaların kullanılması lezyonların iyileşmesini sağlar. Aynı zaman da gıda alerjisi olasılığını elimine etmek için egzamalı köpeklerin tedavisinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Bu mamalar en az 8 hafta kullanılmalıdır. Bu süre tanısal ve tedavi olarak yardımcı olması için şarttır. 8 haftalıktan kısa süreli kullanımlarda gıda alerjisi elimine edilemez.
Kortikosteroidler ve İmmünosupresif Ajanlar
Kortikosteroidler, yangıyı azaltarak kaşıntıyı azaltır. Bu ilaçların yan etkileri sebebiyle her egzama vakasında başvurulmamalıdır. Eğer kaşıntı çok şiddetliyse ve diğer tedavilere cevap vermiyorsa başvurulur. Steroidl
er yalnızca alerji mevsimi kısa olduğunda, gereken ilaç miktarı az olduğunda veya aşırı rahatsızlık duyan bir köpeği rahatlatmak için düşünülmelidir. Yan etkiler arasında artan susuzluk ve iştah, artan idrara çıkma ihtiyacı ve davranış değişiklikleri sayılabilir. Uzun süreli kullanım diyabete ve enfeksiyonlara karşı direncin azalmasına neden olabilir.
Siklosporin, deri alerjileriyle ilişkili yangıyı azaltmada ve etkilenen köpeğin bağışıklık sistemini sakinleştirmede oldukça etkili görünen bir ilaçtır. Büyük ırk köpeklerde maliyetinden dolayı pek tercih edilmez.
Çevre Kontrolü
Köpeğinizin hangi maddelere alerjisi olduğunu biliyorsanız, kaçınmak en iyi kontrol yöntemidir. Köpeği alerji aşılarıyla duyarsızlaştırıyor olsanız bile, alerjenden tamamen kaçınmak en iyisidir.
Lezyonlu bölgelere sürülecekler
Veteriner hekiminiz köpeğinizdeki egzama lezyonunun tipine karakterine ve yaygınlığına bağlı olarak size pomadler ve merhemler reçete edebilir. Bu ürünleri kullanırken dikkat etmeniz gereken en önemli şey kremi uygulamadan önce bölgenin temizliğinin sağlanmasıdır. Bu amaçla antiseptik solüsyonlardan faydalanabilirsiniz.
Köpeklerde egzama kolayca iyileşebilen bir deri hastalığı olabildiği gibi tedavisi oldukça uğraştırıcı da olabilir. Tedavinin en önemli noktalarından biri yakalık takılmasıdır çünkü egzamalı köpeklerde kaşıntı çok sık görülür ve lezyonların daha da kötüye gitmesine sebep olur.
